Giá bất động sản của Trung Quốc đã giảm và cuộc khủng hoảng nợ ngày càng gia tăng. Theo Bloomberg Intelligence Index, giá trị của các công ty bất động sản và trái phiếu Trung Quốc đã bốc hơi 90 tỷ USD trong năm nay. Bong bóng đang vỡ và những tác động tiêu cực của nó đang lan rộng, gây nguy hiểm cho nền kinh tế và hệ thống tài chính Trung Quốc.
Bùng nổ bong bóng tài sản đe dọa nền kinh tế Trung Quốc
Giá nhà tại nhiều thành phố của Trung Quốc hiện đang giảm sau một thời gian dài tăng. Theo China Real Estate Information Corp., một nhà cung cấp dữ liệu ngành bất động sản, doanh số bán bất động sản trên toàn quốc của một số nhà phát triển lớn nhất Trung Quốc đã giảm tháng thứ 13 liên tiếp trong năm.
Thêm vào đó, hàng triệu căn nhà được bán trước vẫn chưa hoàn thiện, gây ra làn sóng “cắt cung” của những người mua nhà đã trả tiền mua nhà. Các nhà phân tích ước tính rằng người mua nhà có thể từ chối trả các khoản thế chấp với tổng trị giá lên tới 370 tỷ USD nếu bất động sản họ mua chưa hoàn thành.
Rủi ro lớn hơn lại nằm ở việc tác động đến nền kinh tế Trung Quốc. Trong một báo cáo vào tháng trước, các nhà phân tích nghiên cứu của Bank of America đã chỉ ra rằng khoảng 9% bất động sản nhà ở được bán trước vào năm 2020 và 2021 có thể không được hoàn thành và giao nhà, ảnh hưởng tới 2,4 triệu hộ gia đinh.
Các nhà quan sát cho rằng sự việc này nếu không được kiểm soát và lan rộng, có thể làm giảm niềm tin của thị trường, làm giảm doanh số bán và đầu tư bất động sản, ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế tổng thể và gây ra bất ổn xã hội”.
Lĩnh vực bất động sản giảm 7% trong quý II cũng góp phần làm cho GDP yếu hơn, GDP của Trung Quốc chỉ tăng 0,4% so với cùng kỳ năm trước trong quý 2 năm nay, kết quả kinh doanh hàng quý tồi tệ nhất kể từ khi bùng phát coronavirus.
Tình trạng sụt giảm nhà ở dịch vụ bất động sản, và dẫn đến việc các ngân hàng bị thiệt hại về khoản vay. Ngoài ra, cổ phiếu và trái phiếu của các nhà phát triển bất động sản Trung Quốc xóa sổ 90 tỷ USD.
Bất động sản luôn là động lực chính thúc đẩy kinh tế Trung Quốc tăng trưởng, trước đây mỗi khi kinh tế suy yếu, ĐCSTQ thực hiện các biện pháp nới lỏng chính sách bất động sản, khi đó kinh tế sẽ tăng trưởng. Đồng thời, bất động sản cũng tích tụ một bong bóng lớn, theo Goldman Sachs, một ngân hàng đầu tư của Mỹ, khối lượng bất động sản ở Trung Quốc đã lên tới 52 nghìn tỷ đô la Mỹ. Theo Sound of Hope, Wu Xiaoling, một nhà tài chính Trung Quốc và là cựu Phó thống đốc của Ngân hàng Trung ương ước tính con số này có thể lên tới 400 nghìn tỷ nhân dân tệ, theo ước tính của ngân hàng đầu tư Goldman Sachs của Mỹ. Tờ Wall Street Journal gọi đây là một “bong bóng hoành tráng”.
Cũng theo Sound of Hope, Guo Shuqing, Chủ tịch Ủy ban Quản lý Ngân hàng và Bảo hiểm Trung Quốc, đã nhiều lần có những phát ngôn trước công chúng, gọi bất động sản là “con tê giác xám lớn nhất ” đe dọa an ninh tài chính. Vào năm 2020, ĐCSTQ đã tăng cường công tác phòng chống rủi ro bong bóng bất động sản, đồng thời thường xuyên đưa ra các biện pháp quản lý nhằm hạn chế sự bành trướng của các chủ đầu tư có “ba lằn ranh đỏ” đặt giới hạn trên.
Các biện pháp hạn chế của ĐCSTQ có tác dụng “ngay lập tức”. Evergrande, nhà phát triển tư nhân lớn nhất Trung Quốc , đầu tiên là nợ nần, và sau đó tiếng sét của công ty bất động sản tiếp tục, để lại hàng nghìn bất động sản chưa hoàn thành ở nhiều vùng khác nhau của Trung Quốc và mọi người ở khắp nơi buộc phải Cắt bỏ cho vay để phản đối.
Doanh số bán nhà sụt giảm dẫn đến cuộc khủng hoảng tiền mặt chưa từng có, làm rủi ro lan rộng khắp hệ thống tài chính và đe dọa sự ổn định xã hội.
Để tránh một cuộc khủng hoảng kinh tế và tài chính có hệ thống và bất ổn xã hội, Bắc Kinh đã cố gắng ổn định thị trường bất động sản chậm chạp và sử dụng nhiều biện pháp nới lỏng các hạn chế mua bất động sản , nhưng kết quả không tốt, niềm tin thị trường thậm chí còn giảm, và ngành triển vọng trở nên bi quan hơn.
Theo Bloomberg Billionaires Index, giá trị tài sản ròng của Yang Huiyan, nữ giám đốc công ty phát triển tư nhân lớn nhất Trung Quốc Country Garden và là người giàu nhất châu Á, đã giảm hơn 52% xuống 11,3 tỷ USD từ mức 23,7 tỷ USD một năm trước.
Thị trường trái phiếu đô la có lợi suất cao của Trung Quốc thậm chí còn tồi tệ hơn. Năm nay, những người đi vay Trung Quốc đã vỡ nợ với mức kỷ lục 28,8 tỷ USD trái phiếu ra nước ngoài, hầu hết đều là của các nhà phát triển bất động sản Trung Quốc . Bloomberg ước tính vào cuối tháng 7, giá trái phiếu trung bình bằng đô la của các công ty bất động sản Trung Quốc là 16 xu, so với 40 xu trong tháng 3 và khoảng 80% các đợt phát hành được giao dịch dưới 50 xu.
Tỷ lệ trống nhà ở 28 thành phố ở Trung Quốc là 12%
Một cuộc khảo sát trên 28 thành phố lớn và vừa của Trung Quốc cho thấy tỷ lệ trống nhà ở trung bình là 12%, với Nanchang, thủ phủ của tỉnh Giang Tây, đạt 20%, với 1/5 nhà bị bỏ trống.
Viện nghiên cứu Shell Research Institute gần đây đã phát hành “Báo cáo khảo sát năm 2022 về tỷ lệ trống nhà ở tại các thành phố lớn của Trung Quốc“, tập trung vào nghiên cứu 30.000 cộng đồng tại 28 thành phố và lấy số liệu về tỷ lệ trống nhà ở trung bình ở các thành phố lớn trong năm nay lần đầu tiên. Tỷ lệ nhà ở còn trống là trên 15%; Thâm Quyến, Bắc Kinh và Thượng Hải có tỷ lệ trống nhà ở thấp nhất, dưới 7%.
Sound of Hope trích dẫn ý kiến cho rằng, nói chung, tỷ lệ trống nhà ở từ 5% đến 10% là hợp lý, và tỷ lệ trống nhà ở trên 10% được coi là quá cao, cho thấy nguồn cung nhà ở dư thừa và nguy cơ tồn kho quá mức.
Nhiều công ty nhà ở sẽ đóng cửa
Sự bùng nổ bất động sản của Trung Quốc không còn nữa, và sự cố xây dựng dở dang đã ảnh hưởng đến niềm tin của thị trường, và khả năng cao là sẽ có nhiều bất động sản sụp đổ hơn nữa trong tương lai.
Theo một báo cáo từ China Business News, có tin đồn trên thị trường rằng một quỹ cứu trợ quốc gia đang được thành lập để cứu thị trường nhà ở, nhưng nó vẫn chưa được xác nhận bởi tin tức chính thức. Từ hoạt động thực tế của chính quyền địa phương, lộ trình là “cứu các dự án chứ không phải các doanh nghiệp” và sử dụng nguồn vốn hạn chế để khơi thông. Di chuyển đòn bẩy, sàng lọc các công ty đủ điều kiện và hạn chế rủi ro hệ thống.
Xia Bin, Cố vấn Quốc vụ viện Đảng Cộng sản Trung Quốc và Giám đốc danh dự Viện Nghiên cứu Tài chính thuộc Trung tâm Nghiên cứu Phát triển của Quốc vụ viện, cho biết tại Diễn đàn Bất động sản Boao 2022 được tổ chức gần đây rằng việc lựa chọn phương pháp giải cứu không thể được chia thành doanh nghiệp đầu ngành và doanh nghiệp không đầu ngành, doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp tư nhân. Nhóm công ty bất động sản sẽ được tái cơ cấu và chuyển đổi, một số công ty kinh doanh bất động sản lâu nay quản lý kém, mất khả năng thanh toán sẽ bị loại bỏ.